۱۳۹۳ اسفند ۵, سه‌شنبه

داعش و طالبان؛ دشمنان برحال یا متحدان بعدی؟

نویسنده: یوری سوسینسکی، پژوهشگر تاریخ
برگردان: مهدی زرتشت
منبع: افغانستان.رو
منتشر شده در روزنامه اطلاعات روز



سال 2014 برای خاور میانه، یک سال طوفانی بود. دولت اسلامی عراق و شام (ИГИЛ) که قبلاً اسم و نشانش در تصور کس نمی‌گنجید، یک‌باره همچون طوفانی ویرانگر عرض وجود کرد و با تصرف مناطق بسیار، خلافت اسلامی‌اش را اعلام کرد‌. در طول چند ماه محدود، جنگ‌جویان گروه تروریستی دولت اسلامی (داعش) در عراق، در مقابل بسیاری از کشورها قد علم کردند و با غارت‌های بی‌سابقه، روزانه تا یک میلیون دالر‌ به جیب زدند. اقدامات دولت اسلامی داعش، به طور مستقیم افغانستان را تحت تأثیر قرار نداد. با این حال، یک خطر واقعی ناشی از نفوذ اسلام‌گرایان رادیکال در کشور وجود دارد؛ موضوعی که شماری از کارشناسان، بارها و به کرات، هشدار داده‌اند. این به نوبه‌ی خود می‌تواند مسبب بسیاری از بی‌ثباتی‌ها شود. تا زمان وقوع اقدامات جنگ‌جویانه در شماری از مناطق ناامن، آن‌ها تلاش می‌کنند تا شماری از مردم را با خود همراه کنند و بعد، شهرها را تصرف کنند.
آن‌گونه که مسلم است، میان دو گروه «دولت اسلامی» و «طالبان» رابطه‌ی چندان خوبی برقرار نیست. این احتمال وجود دارد که دولت اسلامی در افغانستان، به سایر سازمان‌های رادیکال و تروریستی فرصت بیش‌تر ندهد.
تا‌به‌حال‌ تمام اطلاعات و معلومات در مورد فعالیت‌های عوامل گروه دولت اسلامی در افغانستان، ضمن این‌که کافی نیست، متناقض هم است. نخستین گروه از فرستادگان دولت اسلامی به افغانستان، در پایان سال گذشته مشاهده شد. در ماه جنور‌ی سال روان، مقام‌های امنیتی این کشور گزارش دادند که جهادیست‌ها هم اکنون در نقطه‌های جنوبی افغانستان‌، مصروف فعالیت‌های خود هستند. به تاریخ نهم فبروری در نتیجه‌ی عملیات هواپیماهای بدون سرنشین، یک فرمانده سابق گروه «طالبان» مشهور به ملا عبدالرؤف خادم‌ که یکی از عوامل نزدیک به گروه دولت اسلامی بود، کشته شد.
ارتباط میان گروه طالبان و دولت اسلامی قبل از این، در حد گمانه و حدس بود. «طالبان» و گروه دولت اسلامی داعش از سوی یک‌عده اسلام‌گراهای شدیداً رادیکال، کنترول می‌شوند. در آغاز سال 1999 رهبر مذهبی طالبان، «امیرالمؤمنین» (رهبر مؤمنان) لقب گرفت. در ماه جون سال 2014، گروه دولت اسلامی داعش با استقرار خود در موصل، احیای خلافت اسلامی را اعلام کرد. همزمان، رهبر دولت اسلامی- ابوبکر البغدادی- خود را خلیفه‌ی مسلمانان اعلام کرد و لقب «امیرالمؤمنین» را برای خودش برگزید. در همین‌حال، برخی از ناظران و کارشناسان امکان برقراری ارتباط میان دو گروه «طالبان» و «دولت اسلامی عراق و شام» را رد نمی‌کنند. ایده‌ی برپایی حکومت و خلافت اسلامی بدون مرز تا حدود زیادی مطابق میل هردو گروه است.
گرچه گروه تروریستی «دولت اسلامی» دیگر موفقیت‌های اولی خود را تکرار نمی‌تواند؛ اما اکنون آن‌ها به بخش‌های بزرگی از خاک عراق و سوریه دسترسی و کنترول دارند و همین‌طور، کسب فتوحات ارضی در مقیاس بزرگ‌تر در دیگر کشورهای خاور میانه، به آن‌ها امکان این را می‌دهد که تأثیرگذاری خود را داشته باشند و رشد خود را ادامه دهند. اکنون سنگر و آشیانه‌ی گروه دولت اسلامی در کشورهای پاکستان، لیبیا، اردن، عربستان سعودی، یمن و لبنان برپا شده و به چشم می‌خورد. این در حالی است که جهادیست‌ها و اسلحه به دوشان افغانستان، برای به دست آوردن جای پایی در این کشور، شکست خورده‌اند.
اسلام‌گراهای رادیکال، فعالیت‌های خود را در سینا آغاز کردند. نیروهای امنیتی مصر در پانزدهم ماه جون سال گذشته، تروریست‌های مربوط به گروه دولت اسلامی را بازداشت کردند. پس از چند روز، جنگ‌جویان «دولت اسلامی» یک‌بار دیگر حضور‌شان را به رخ همه کشیدند. آن‌ها اخیراً ویدیویی را در صفحات انترنت به نشر سپردند که در آن به طور بی‌رحمانه یک مسیحی را در لیبی‌ مجازات می‌کنند.
هیچ دولت اسلامی وجود خلافت اسلامی را تأیید نمی‌کند. حتا مخالفان مسلح ضددولتی سوریه، در مقابل داعش برخواسته‌اند. ائتلاف ضدتروریسم بین‌المللی که از سوی آمریکا تشکیل شد، اکنون چهل کشور عضو آن هستند. ایجاد خلافت اسلامی، یک چالش جدی برای کل سیستم روابط بین‌المللی است. بسیاری از کشورهای خاور میانه تمام تضادها میان خود را کنار گذاشته و تمایل خود را برای پیوستن به جنگ علیه این معضل جهانی [خلافت اسلامی] ابراز کرده‌اند. با این‌حال، یادآوی این نکته مهم است که مشکل تروریسم با بمب‌گذاری و بمباردمان مواضع اسلام‌گرایان حل نمی‌شود. این ستیزه‌جویان اغلب در میان مردمان ملکی پنهان می‌شوند و به طور فعال از تاکتیک‌های جنگ چریکی، استفاده می‌کنند.
به خاطر داشته باشیم که در پایان دسامبر 2014، مأموریت جنگی ناتو در افغانستان به پایان خود رسید. نیروهای امنیتی محلی این کشور، مأموریت سنگین جنگ با تروریسم را به عهده گرفتند. در این هفته‌ها، ارتش افغانستان حملاتش را بر مواضع طالبان در ولایت هلمند، شروع کرده‌ است. این نخستین عملیات نیروهای امنیتی افغانستان، پس از ختم مأموریت نظامی ناتو در این کشور است. با وجود این‌که نیروهای افغانسان به همراهی نیروهای ناتو برای تأمین صلح و ثبات سال‌های سال جنگیدند؛ اما گروه «طالبان» هنوز هم توانایی مبارزات خود را حفظ کرده‌اند و اکنون حملات آن‌ها کابل را تهدید می‌کنند.

رهبری خلافت اسلامی اعلام کرد که قصد دارد نفوذ و دامنه‌ی دولت اسلامی را فراتر از مرزهای عراق و سوریه، گسترش دهد. ارگان‌های امنیتی افغانستان هنوز هم در تلاش اند تا از نفوذ فرستادگان به اصطلاح «دولت اسلامی» در مناطق افغانستان، جلوگیری کنند.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر